Bogdan Dziworski laureatem Nagrody Smok Smoków

 

Nagroda Smok Smoków przyznawana jest od 1998 roku przez Radę Programową Krakowskiej Fundacji Filmowej, organizatora Krakowskiego Festiwalu Filmowego, jako wyraz uznania za wkład w rozwój światowej kinematografii w dziedzinie filmu dokumentalnego i animowanego. Wśród dotychczasowych laureatów nagrody są tak znakomici artyści jak Kazimierz Karabasz, Bohdan Kosiński, Allan King, Albert Maysles, Werner Herzog, Jonas Mekas, Helena Trestíková, Stephen i Timothy Quay, Raoul Servais, Jerzy Kucia czy Paul Driessen.

 

Bogdan Dziworski (ur. 1941 w Łodzi) jest autorem ponad 40 filmów krótkometrażowych i dokumentalnych, operatorem, scenarzystą i fotografikiem. Ukończył wydział operatorski Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Pracował jako operator w Polskiej Kronice Filmowej (1965), następnie realizował filmy w łódzkiej Wytwórni Filmów Oświatowych (1966-78) i Przedsiębiorstwie Realizacji Filmów “Zespoły Filmowe” w Warszawie (1973-91). Od początku lat 80. związany jest z Uniwersytetem Śląskim w Katowicach, gdzie pełnił funkcję dziekana Wydziału Radia i Telewizji. W 2002 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego.

Krytycy zwracają uwagę na konsekwencję w realizacji programu artystycznego, która cechuje twórczość Dziworskiego. Operuje przede wszystkim obrazem, słowo w jego filmach jest często niemal nieobecne, rolę nośnika informacji przejmuje dźwięk. Duże znacznie ma też kompozycja obrazu, Dziworski od wielu lat współpracuje w tym zakresie z montażystką Agnieszką Bojanowską. Lejtmotywem w jego twórczości jest tematyka sportowa, realizacje Dziworskiego to często impresje na temat poszczególnych dyscyplin, dokumentacja rywalizacji, prezentacja sylwetek sportowców. Do jego najbardziej znanych, a zarazem najczęściej nagradzanych, filmów należą: „Krzyż i topór” (1972) „Pięciobój nowoczesny” (1975), „Hokej” (1976) „Olimpiada” (1978), „Dwubój klasyczny” (1978), „Sceny narciarskie z Franzem Klammerem” (1980), „Fechtmistrz” (1980), „Kilka opowieści o człowieku” (1983), „Szapito” (1985), „Hommage á Beksiński” (1987). Bogdan Dziworski współpracował również jako operator przy wielu filmach dokumentalnych m.in. „Deklaracja nieśmiertelności” i „Będziesz legendą człowieku” Marcina Koszałki oraz fabularnych m.in. „Wizja lokalna 1901” (1980) Filipa Bajona, „Uwikłanie” (2011) Jacka Bromskiego. Obecnie, po wielu latach przerwy, Dziworski kończy prace nad filmem „Plus minus czyli podróże muchy do Gruzji”.

Bogdan Dziworski w Krakowie gościł wiele razy, jest wielokrotnym laureatem Festiwalu, trzykrotnie zasiadał też w jury –  w roku 1986, 1999 i 2009.

 

– Bogdan Dziworski to ikona Krakowskiego Festiwalu Filmowego – mówi dyrektor Krzysztof Gierat – W jego kolekcji są cztery Srebrne Lajkoniki i jeden Złoty Smok. Ale wygrywał też w Lipsku i Oberhausen, w najbardziej renomowanych konkursach filmów dokumentalnych na świecie. Bywał u nas jurorem, rok temu prezentowaliśmy wystawę jego zdjęć. Wspaniały nauczyciel, piękny człowiek. Mistrz.

 

Tegoroczny laureat nagrody Smok Smoków od wielu lat odnosi także sukcesy w dziedzinie fotografii, opublikował albumy fotograficzne: „My View Polish Impressions in Photography” (Wiedeń, 1981); „Kino – Oko. Warsztat operatora filmowego” z Jerzym Łukaszewiczem (Warszawa, 2006); „Dziworski 1/250 sek.” (Warszawa, 2000); “Fotografia polska” (Warszawa, 1999). Jego fotografie były prezentowane m.in. na wystawach w Berlinie, Innsbrucku, Wiedniu, Warszawie, Krakowie i Wrocławiu.

Poczesne miejsce w biografii Dziworskiego zajmuje praca pedagogiczna. Jest promotorem i recenzentem wielu prac magisterskich, z wykładami gościnnymi podróżował m.in. do Stanów Zjednoczonych (New York University of the Arts, Museum of Modern Art, Columbia University, Film Society of Lincoln Center), Meksyku (Centro de Capacitacion Cinematografica), Szwajcarii  (Ecole Cantonale d’art de Lausanne), Danii (Den Danske Film Skole) oraz Wielkiej Brytani (University of Lincoln).