Krakowski Festiwal Filmowy to miejsce wymiany: “importu” i “eksportu” filmów.
50. Krakowski Festiwal Filmowy to miejsce wymiany. Międzynarodowi goście przyjeżdżają zobaczyć najnowsze polskie dokumenty i krótkometrażówki, a polska publiczność ma okazję zapoznać się z najciekawszymi zagranicznymi tytułami.
Krakowski Festiwal Filmowy, od początków swojego istnienia stara się pokazywać publiczności najciekawsze dokonania światowego dokumentu. W porozumieniu z uznanymi zagranicznymi festiwalami do Krakowa przyjeżdżają filmy, które już zdążyły zachwycić publiczność w Amsterdamie, Lipsku czy Jihlavie. Ich prezentacji służy sekcja ‘Laureaci festiwali’, w której w tym roku znalazło się 6 filmów. „Ostatni pociąg” w reżyserii Lixin Fan, najlepszy film IDFA, opowiada o trudach chińskich rodziców pragnących zarobić na wykształcenie dzieci. Najczęściej jedynym rozwiązaniem jest praca wiele kilometrów od miejsca zamieszkania i niemal całoroczna rozłąka. „Disco i wojna atomowa”, zwycięzca Warszawskiego Festiwalu Filmowego, którego twórcami są Jaak Kilmi i Kiur Aarma, porusza wątek estońsko-finlandzkiej wojny na telewizję, rozgrywającej się w czasach Związku Radzieckiego. Przy wsparciu przeciwstawnych sił oba kraje bombardowały się nawzajem propagandowymi treściami. Doceniony w Amsterdamie dokument „Sześć tygodni” Marcina Janosa Krawczyka to z kolei opowieść o matkach, które decydują się oddać dziecko do adopcji. Kobiety dostają sześć tygodni, by zmienić podjętą decyzję. Natomiast zbudowany na dramatycznej narracji kolumbijski i nagrodzony w Lipsku „Dom” Tayo Cortesa opowiada o rodzinie syzyfów, którzy trudniąc się drobnym handlem codziennie walczą o przetrwanie. W swoim krótkim i kameralnym filmie „Ivan i Loriana” Stefano Cattini przygląda się parze niesłyszących dzieci, które bez problemu znajdują wspólny język. Film spodobał się jurorom na festiwalu w Pontenure. W Tampere natomiast doceniono opowieść z Tajlandii pod intrygującym tytułem „Czterech chłopców, whiskey i mysz z grilla”.
Nie poprzestajemy na „imporcie” filmów. Podczas festiwalowego tygodnia Kraków odwiedzają liczni przedstawiciele międzynarodowej branży filmowej w poszukiwaniu nowych talentów i filmów, które będą mogli następnie pokazać w swoich krajach. Panorama filmu polskiego to sekcja przygotowana właśnie z myślą o zagranicznych gościach. W tym roku w przeglądzie znajdzie się 35 tytułów – wśród nich najnowsze i najciekawsze dokumenty oraz krótkie fabuły powstałe w Polsce w przeciągu ostatnich kilku miesięcy, również w ramach programów dla młodych twórców. Cykl przyciąga uwagę zwłaszcza programatorów zagranicznych festiwali filmowych i przedstawicieli stacji telewizyjnych, stając się mocną pozycją „eksportową” polskiego kina.
W tegorocznym cyklu Panorama filmu polskiego znalazło się wiele dokumentów poświęconych artystom, muzykom i osobom związanym z filmem m.in. opowiadający o reżyserze Jerzym Kawalerowiczu „Żyłem 17 razy” Tadeusza Bystrama i Stanisława Zawiślińskiego, obraz „Komeda – muzyczne ścieżki życia” Claudii Buthenhoff-Duffy o kompozytorze Krzysztofie Komedzie, „Doktor Jimmy” Janusza Baryckiego i Tomasza Szwana przedstawiający biografię dziennikarza Tomasza Beksińskiego. O projekcie słynnego muzyka Tomasza Stroynowskiego, który dla wiejskich dzieci organizuje szkolne audycje z udziałem gwiazd, opowiada dokument Andrzeja Mańkowskiego „Tournée”. Portret żyjącego na przełomie XIX i XX wieku genialnego fryzjera Antoniego Antoine’a Cierplikowskiego nakreśli w swoim filmie Tadeusz Król („Ręka fryzjera”). Wśród prezentowanych w ramach Panoramy filmu polskiego warto wymienić obraz „Dokumentaliści” Jędrzeja Lipskiego i Piotra Melecha poświęcony polskim twórcom kina dokumentalnego. Występują w nim m.in. Ewa Borzęcka, Maria Zmarz-Koczanowicz, Maciej Drygas, Andrzej Fidyk, Kazimierz Karabasz, Grzegorz Królikiewicz, Marcel i Paweł Łozińscy. Film powstał specjalnie na jubileuszową edycję Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Nie zabraknie filmów o postaciach, których działania wywołały liczne dyskusje, jak choćby “Dzieci wolności” w reżyserii Miłosza Kozioła przedstawiający sylwetkę Pawła Zyzaka autora kontrowersyjnej biografii Lecha Wałęsy.
Wśród produkcji fabularnych warto wymienić przypominający “Nóż w wodzie” Romana Polańskiego film studenta Łódzkiej Filmówki Jana Wagnera (
“Syn”)czy piąty odcinek cyklu „Dekalog 89 +” opisujący historię medialnej walki o wizerunek prezentera telewizyjnego, który powoduje śmiertelny wypadek samochodowy (
„Sprawa Janusza W.”). Tajemniczą historię
Człowieka z Winylu, który przyczynił się do zerwania żelaznej kurtyny opowiadają w filmie Bartosza Warwasa Zbigniew Hołdys, Krzysztof Skiba, Jerzy Urban i Krzysztof Zanussi. Natomiast portret słynnej Ali z Elementarza Mariana Falskiego, ale zupełnie nieznanej ze swoich dokonań Aliny Margolis-Edelman, pediatry i żony Marka Edelmana, przedstawi Edyta Wróblewska (“
Ala z Elementarza”).
LAUREACI FESTIWALI
SZEŚĆ TYGODNI (Six Weeks), reż. Marcin Janos Krawczyk, Polska 2009, 18’
Sześć tygodni – tyle dostaje matka po urodzeniu dziecka na możliwość zmiany podjętej decyzji o oddaniu noworodka do adopcji. W tym czasie niemowlę trafia do żłobka, gdzie razem z innymi dziećmi czeka na to, co przyniesie im los.
OSTATNI POCIĄG (Last Train Home), reż. Lixin Fan, Kanada / Chiny, 2009, 85’
W Chinach ponad 130 mln osób pracuje z dala swojego miejsca zamieszkania. Wracają do domów raz w roku – w chiński Nowy Rok. Rodzice Qin są jednymi z nich. Opuścili swoje dzieci, by zarobić na ich utrzymanie, wykształcenie. Bo najbardziej im zależy, by córka i syn skończyli szkołę i nie musieli pracować w fabryce. Qin jednak nie zamierza spędzić reszty życia na wsi, chce wyjechać i pracować. Czy któraś z corocznych wizyt rodziców w domu zmieni jej nastawienie do życia i odbuduje więzi rodzinne?
CZTERECH CHŁOPCÓW, WHISKEY I MYSZ Z GRILA (Four Boys, White Whiskey and Grilled Mouse) reż. Wichanon Somumjarn, Tajlandia 2009, 10’
Późnym popołudniem na jednym z pól ryżowych po zbiorach, czterech nastolatków zamienia małą szopę w pub. Jest whiskey, jest mysz z grilla i muzyka na żywo…
DISCO I WOJNA ATOMOWA (Disco and Atomic War), reż. Jaak Kilmi, Kiur Aarma, Estonia / Finlandia 2009, 80’
Socjalistyczna Estonia wkracza w erę telewizji. Ekrany wypełniają szczęśliwi robotnicy i dzieci śpiewające socjalistyczne piosenki. Sowiecka propaganda dociera do Finlandii, która nie pozostaje dłużna. Przy wsparciu Zachodu powstaje konkurencyjna stacja niosąca swój przekaz wprost do Tallinna. Estońskie umysły zajmuje teraz serial Dallas i taniec disco. Nie pomagają zakazy władz i usuwanie anten z dachów domostw. Gdy nadchodzi godzina ulubionego programu, pomysłowość mieszkańców nie zna granic.
IVAN I LORIANA (Ivan and Loriana), reż. Stefano Cattini, Włochy 2008, 10’
Dorośli, którzy stracili słuch, ciągle pamiętają brzmienie dźwięków i słów. Dzieciom od urodzenia wychowywanym w ciszy, nauka mówienia przychodzi trudno. Przedszkolaki, Ivan i Loriana, mozolnie gimnastykują języki pod opieką zakonnic, ale najlepiej idzie im porozumiewanie się między sobą. Błyski radości w oczach urwisów podczas wspólnych zabaw mówią same za siebie.
DOM (The House), reż. Tayo Cortes, Kolumbia / Hiszpania 2009, 70’
Rodzina Mendez to drobni handlarze marzący o domu z bieżącą wodą i elektrycznością. Od lat nielegalnie zamieszkują ziemię na obrzeżach Bogoty. W każdej chwili mogą otrzymać nakaz eksmisji. Ale to nie jedyne zmartwienie w domu Mendezów – rodzinę nęka konflikt wewnętrzny, który czyni jej codzienność jeszcze trudniejszą.
PANORAMA FILMU POLSKIEGO
Tata zza żelaznej kurtyny, reż. Krzysztof Rzączyński, Polska 2009, 52’
Każde dotknięcie zostawia ślad, reż. Anna Zakrzewska, Joanna Turowicz, Polska 2009, 49’
Dokumentaliści, reż. Jędrzej Lipski, Piotr Mielech, Polska 2009, 50’
Żyłem 17 razy…, reż. Tadeusz Bystram, Stanisław Zawiśliński, Polska 2009, 58’
Komeda–muzyczne ścieżki życia, reż. Claudia Buthenhoff-Duffy, Polska/Niemcy 2009, 52’/
Kino Marjan, reż. Grzegorz Rogala, Polska 2010, 4’
Syn, reż. Jan Wagner, Polska 2009, 28’
Sprawa Janusza W. , reż. Wojciech Jagiełło, Polska 2009, 29’
Nowa, reż. Tomasz Olejarczyk, Polska 2009, 20’
MC. Człowiek z winylu, reż. Bartosz Warwas, Polska 2010, 20′
Koniec Rosji, reż. Michał Marczak, Polska 2010, 58’
Kochankowie, reż. Rafał Skalski, Polska 2009, 51’
Między kroplami deszczu, reż. Kuba Karyś, Paulina Loszek, Polska 2010, 94’
Lech Majewski. Świat wg Bruegela, reż. Dagmara Drzazga, Polska 2009, 45’
Doktor Jimmy, reż. Janusz Barycki, Tomasz Szwan, Polska 2009, 30’
Ręka fryzjera, reż. Tadusz Król, Polska, 49’
Efekt Chopina, reż. Krzysztof Dzięciołowski, Polska 2010, 54′
Tournée, reż. Andrzej Mańkowski, Polska 2010, 51’
Budka, reż. Grzegorz Zariczny, Polska, 6′
Dzieci wolności, reż. Miłosz Kozioł, Polska, 20′
Prywatne śledztwo majora Zakirowa, reż. Jarosław Mańka, Polska, 15′
Nahacz, reż. Anna Maria Mączka, Polska, 20′
Zabita Czeczenia, reż. Magda Siemion, Polska, 20′
Cena wolności, reż. Mateusz Mularski, Polska, 20′
Dezerterzy, reż. Jerzy Zięty, Polska, 20′
Gdyby ryby miały głos, reż. Tomasz Jurkiewicz, Polska 2010, 27′
Kawałek lata, reż. Marta Minorowicz, Polska 2010, 23′
Wszystkie małe kłamstwa Anny, reż. Krzysztof Bizio, Polska 2009, 30’
Krajobraz nizinny z kołyską, reż. Arek Biedrzycki, Polska 2009, 18’
Serca dwa, reż. Anna Kuśmierczyk, Polska 2010, 15’
Perecowicze, reż. Sławomir Grunberg, Polska 2009, 52’
Aleksandra jedzie do Polski, reż. Jacek Wasilewski, Polska 2010, 52’
Dzieci Wehrmachtu, reż. Mariusz Malinowski, Polska 2009, 44’
Narodzona po raz drugi, reż. Michał Nekanda-Trepka, Polska 2008, 43’
Ala z Elementarza, reż. Edyta Wróblewska, Polska 2010, 28’