40 najnowszych polskich filmów dokumentalnych i krótkometrażowych, a wśród nich 32 światowe premiery, debiutanci i uznani twórcy, produkcje szkolne, niezależne i zrealizowane w zawodowych studiach, różnorodność tematów, form i perspektyw. Poznaliśmy wszystkie filmy zakwalifikowane do prestiżowego konkursu polskiego tegorocznej edycji Krakowskiego Festiwalu Filmowego, w którym nagrodą są Złote Lajkoniki i trampolina do międzynarodowej kariery.
Tysiące kilometrów dzieli miejsca akcji filmów konkursowych. Najbardziej odległe od naszego kraju są: targana wojną Syria, góry Oregonu i nowojorskie kluby muzyczne, najbliżej nam do nowohuckich osiedli. Twórcy cofną się w swych opowieściach do czasów PRL-u, a nawet II Wojny Światowej, używając animacji i materiałów archiwalnych oraz korzystając z relacji żyjących świadków. – podsumowuje konkurs Krzysztof Gierat, dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Aż 4 Złote Lajkoniki w konkursie polskim
W odpowiedzi na potrzeby twórców, konkurs polski odbędzie się po raz pierwszy w historii w dwóch oddzielnych segmentach: dokumentalnym i krótkometrażowym. Przyznane zostaną cztery równorzędne Złote Lajkoniki. Dzięki temu, twórcy różnych formatów filmowych będą mieć szansę na najwyższe laury. Złoty Lajkonik zostanie przyznany najlepszemu średnio- lub pełnometrażowemu filmowi dokumentalnemu, a wśród filmów krótkich: najlepszej animacji, najlepszej fabule i najlepszemu dokumentowi.
Mimo tego, że Krakowski Festiwal Filmowy jest najstarszym festiwalem w kraju i jednym z najstarszych na świecie, nie boimy się zmian i dynamicznie reagujemy na sygnały płynące od widzów i filmowców. Osobiście cieszy mnie fakt, że na nadchodzącej edycji będziemy mogli jeszcze bardziej uhonorować polskich filmowców! – tłumaczy Barbara Orlicz-Szczypuła, dyrektorka programowa Festiwalu.
Polskie filmy w konkursach międzynarodowych
Aż 9 polskich filmów zostanie także zaprezentowanych w konkursach międzynarodowych. Dwa pełnometrażowe filmy dokumentalne: “Bezdroża” Mikaela Lypinskiego o małej społeczności nomadów, antysystemowców, uciekinierów i wygnańców mieszkających wśród gór i lasów Oregonu oraz “Radical Move” Anieli Gabryel o niezwykle kontrowersyjnej metodzie twórczej i pracy w ośrodku Workcenter założonym przez legendarnego Jerzego Grotowskiego.
Z najlepszymi dokumentami muzycznych zmierzą się także dwa polskie filmy. “Ula” Agnieszki Iwańskiej to opowieść o niezwykłym życiu ikony światowej wokalistyki jazzowej – Urszuli Dudziak. O drodze do szczęścia i sławy opowiada z pomocą bogatych rodzinnych archiwaliów sama bohaterka. Drugi z filmów to historia sięgania w głąb polskich tradycji pogrzebowych i poszukiwania dźwięków charakterystycznych pieśni żałobnych. “Żegnam cię, mój świecie wesoły” (reż. Joo Joostberens) to także wspaniałe świadectwo procesu twórczego, który zaowocował powstaniem płyty “Ostatnie rzeczy” zespołu Polskie znaki.
W międzynarodowym konkursie krótkometrażowym zobaczymy 5 polskich produkcji. Wśród nich krótki dokument “Starsza pani szuka” Marii Wider i fabuła “Moje stare” Nataszy Parzymies z rewelacyjnymi kreacjami Doroty Pomykały i Doroty Stalińskiej, o tym, że nigdy nie jest za późno na miłość. Druga polska fabuła w konkursie międzynarodowym, “Być kimś” Michała Toczka, przekonuje, że sława i pieniądze szczęścia nie dają. Animacje w konkursie międzynarodowym będą reprezentować wstrząsający obraz sytuacji na granicy polsko-białoruskiej “W lesie są ludzie” Szymona Ruczyńskiego oraz “Zima” Tomka Popakula i Kasumi Ozeki – psychodeliczna podróż do małej, rybackiej wioski, w której jak w soczewce skupiają się zachowania, zwyczaje i przywary polskiej prowincji.
Ukraina w filmie polskim
W tegorocznym programie festiwalu, co wcale nie dziwi, silnie wybrzmią motywy ukraińskie. Tak też jest w konkursie polskim, w którym zobaczymy aż 3 produkcje, opowiadające o tym, co dzieje się za naszą wschodnią granicą. “Ballada Kyczejewska” Piotra Krzysztofa Kamińskiego to porażająca naturalizmem, trzymająca w napięciu fabuła o próbie ucieczki matki z córką z terenów okupowanych przez Rosjan. Dokument “Wyraj” Jakub Stoszka i Magdaleny Mistygacz ukazuje życie wyzwolonej spod rosyjskiej okupacji wioski Szestowicy i to jak trudno funkcjonować, kiedy niebezpieczeństwo czai się za rogiem. Karol Starnawski w filmie “Sad dziadka” dotyka tematu tabu dla kolejnych pokoleń Polaków i Ukraińców. Rodzina Karoliny rozmawiała o rzezi wołyńskiej, w której zginęli jej krewni, tylko za zamkniętymi drzwiami. Aby poznać prawdę o swoich przodkach, sama wyrusza na Wołyń.
Ciało kobiety
W konkursie polskim nie zabraknie też ważnych głosów o prawach kobiet, kobiecym ciele i siostrzeństwie. “To tylko/aż ciało… albo krótki film o wolności” Michała Hytrosia to historia Zosi Lenczewskiej-Samotyj, fotografki, podróżniczki, wolnego ducha, która za pomocą fotografii oswaja inne kobiety z nagością i uczy je miłości do własnego ciała. O akceptacji siebie opowiada także dokument Małgorzaty Kozery “Twarze Agaty”. Tytułowa bohaterka od 20 lat zmaga się ze śmiertelną chorobą, która powoduje kolejne deformacje jej twarzy. Najważniejszą terapią staje się twórczość, której się poświęca.
Krótka fabuła “Czwartek” autorstwa Bren Cukier ze znakomitą rolą Marianny Zydek opowiada o aborcji przez pryzmat indywidualnego doświadczenia młodej, zdeterminowanej kobiety. Chłopak, rodzina, znajomi – wszyscy okazują wsparcie i zasypują dobrymi radami na temat macierzyństwa, ignorując Marię i sygnały, które próbuje im dawać. Dziewczyna postanawia więc nie informować ich o swojej decyzji i planach na Czwartek. Z kolei animacja “Brak” Pawła Prewenckiego to intymne spojrzenie na uczucia związane z oczekiwaniem na dziecko oraz żałobą po jego stracie. Ból jej towarzyszący został pokazany za pomocą wizualnych symboli i metafor.
Zaskakującą opowieść snuje animacja “Meduzy” Oli Szmidy. która zaczyna się jak podkręcona wersja Thelmy i Louise, ale zmierza do zupełnie innego, nieoczywistego finału, który może być punktem wyjścia do dyskusji o konsumpcjonizmie i przedmiotowym traktowaniu kobiet. Z kolei “Trzy opowiadania o Basi” Mateusza Pietraka to niezwykle intymny i osobisty film o starzeniu się i przemijaniu, w którym tytułowa bohaterka szykuje się do życiowego występu. Łukasz Iwanicz w dokumencie “Katarakta” pokazuje trzy kobiety z trzech różnych środowisk, które dzielą się swoimi doświadczeniami smutku, utraty i niespełnienia. To przejmująca opowieść o poszukiwaniu sensu, kiedy wydaje się, że już nic więcej w życiu się nie wydarzy.
Średnio- i pełnometrażowe filmy dokumentalne:
- Bezdroża / Unpaved, reż. Mikael Lypinski, Polska | 70’ | premiera światowa
- Globus / No Elephant in the Room, reż. Clara Kleininger-Wanik, Polska, Rumunia | 76’
- Koniec świata Natalki / End of Natalka’s World, reż. Anna Urbańczyk, Polska | 52’ | premiera światowa
- Kto Ci będzie okna mył? / Who Will Clean Your Windows?, reż. Dariusz Janiczak, Polska | 47’ | premiera światowa
- Radical Move, reż. Aniela Gabryel, Polska | 77’ | premiera światowa
- Sad dziadka / Grandpa’s Orchard, reż. Karol Starnawski, Polska, Ukraina | 73’ | premiera światowa
- To tylko/aż ciało… albo krótki film o wolności / It’s Only/Not Only A Body… Or A Short Film About Freedom, reż. Michał Hytroś, Polska | 82’ | premiera światowa
- Twarze Agaty / Faces of Agata, reż. Małgorzata Kozera, Polska | 72’ | premiera światowa
- Ula, reż. Agnieszka Iwańska, Polska | 72’ | premiera światowa
- Wiraż / Early Apex, reż. Paweł Hejbudzki, Polska | 78’ | premiera światowa
- Wojna domowa / War at Home, reż. Aleksander Zalewski, Polska | 78’ | premiera światowa
- Żegnam cię, mój świecie wesoły / Goodbye My Wonderful World, reż. Joo Joostberens, Polska | 54’ | premiera europejska
Filmy krótkometrażowe:
Animacje:
- Bezsenność Jutki / The Sleeplessness of Jutka, reż. Maria Görlich-Opyd, Polska | 17’ | premiera światowa
- Brak / Lack, reż. Paweł Prewencki, Polska | 11’
- Dom / Home, reż. Kinga Kociarz, Polska | 4’ | premiera światowa
- Koniunkcja / Misaligned, reż. Marta Magnuska, Polska, Łotwa | 7’
- Meduzy / Medusas, reż. Ola Szmida, Polska | 8’ | premiera światowa
- Takie cuda się zdarzają / Such Miracles Do Happen, reż. Barbara Rupik, Polska | 14’ | premiera światowa
- W lesie są ludzie / There Are People in the Forest, reż. Szymon Ruczyński, Polska | 10’ | premiera światowa
- Wiem, że ty też się boisz / I Know You’re Afraid Too, reż. Pola Włodarczyk, Polska | 13’ | premiera światowa
- Własna prawda / Her Own Truth, reż. Agnieszka Kruczek, Polska | 10’ | premiera światowa
- Zapach ziemi / Smell of the Ground, reż. Olivia Rosa, Polska | 8’ | premiera światowa
- Zima, reż. Tomek Popakul, Kasumi Ozeki, Polska | 26’ | premiera światowa
Fabuły:
- Asekuracja / Belay, reż. Julian Tałandziewicz, Polska | 25’ | premiera światowa
- Ballada Kyczejewska / Ballad of Kychiev, reż. Piotr Krzysztof Kamiński, Polska | 20’ | premiera światowa
- Być kimś / Be Somebody, reż. Michał Toczek, Polska | 26’ | premiera światowa
- Czwartek / Thursday, reż. Bren Cukier, Polska | 15’
- Misie polarne / Polar Bears, reż. Bartosz Stankiewicz, Polska | 20’ | premiera światowa
- Moje stare / My Old Gals, reż. Natasza Parzymies, Polska | 25’ | premiera światowa
- Two Shores, reż. Matt Subieta, Ewa Rodart, Polska, USA | 26’ | premiera światowa
- Uczta konesera / Connoisseur’s Feast, reż. Sławomir Shuty, Polska | 21’ | premiera światowa
- Wolna krowa / Free Cow, reż. Marek Głuszczak, Polska | 27’ | premiera światowa
Dokumenty:
- Bóg się rodzi / God Is Born, reż. Piotr Szczepański, Polska | 6’ | premiera światowa
- Dobra wiadomość / Good News, reż. Zuzanna Solakiewicz, Zvika Gregory Portnoy, Polska | 11’| premiera światowa
- Jutro do Ciebie przyjdę / I’ll Come to You Tomorrow, reż. Paulina Ibek, Polska | 14’ | premiera światowa
- Katarakta / Cataract, reż. Łukasz Iwanicz, Polska | 16’ | premiera światowa
- Kinior, reż. Kacper Kiniorski, Polska | 7’ | premiera światowa
- Moja siostra / Sister of mine, reż. Mariusz Rusiński, Polska | 30′ | premiera światowa
- Starsza pani szuka / Old Summer, reż. Maria Wider, Polska | 24’ | premiera światowa
- Trzy opowiadania o Basi / Basia: Three Short Stories, reż. Mateusz Pietrak, Polska | 30’
- Wyraj / Iriy, reż. Jakub Stoszek, Magdalena Mistygacz, Polska, Ukraina | 30’ | premiera światowa
Do festiwalu pozostało 31 dni
Krakowski Festiwal Filmowy to jedno z najstarszych na świecie i najbardziej rozpoznawalnych wydarzeń poświęconych filmom dokumentalnym, animowanym oraz krótkim fabułom. Pokazom filmowym towarzyszą spotkania z twórcami, warsztaty i wystawy, koncerty, wydarzenia dla branży KFF Industry, w tym prezentacje nowych polskich projektów dokumentalnych i animowanych.
Szczegółowy program Festiwalu będzie opublikowany w połowie maja na stronie www.krakowfilmfestival.pl.
Krakowski Festiwal Filmowy jest na ekskluzywnej liście wydarzeń filmowych kwalifikujących do Oscara® w kategoriach krótkometrażowych (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowego filmu dokumentalnego, a także rekomenduje do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach.
Krakowski Festiwal Filmowy realizowany jest przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach programu “Kreatywna Europa”, Miasta Krakowa, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwa Małopolskiego. Współorganizatorem jest Stowarzyszenie Filmowców Polskich, a głównym organizatorem – Krakowska Fundacja Filmowa.
63. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w kinach w dniach od 28 maja do 4 czerwca oraz online na terenie całej Polski od 2 do 18 czerwca 2023.