Filmów Krzysztofa Zanussiego, Ingmara Bergmana i Andrzeja Wajdy nie trzeba przedstawiać, to klasyka europejskiego kina. Tylko co te znakomite fabuły mają wspólnego ze świetnymi dokumentami z naszych cykli pozakonkursowych? Rąbka tajemnicy uchyla pomysłodawca trzech nowych sekcji Krzysztof Gierat.
W historii kina są filmy – mity, które dla kinomanów stanowią punkt odniesienia, a dla twórców bywają inspiracją. Kiedy oglądam wyjątkowe filmy dokumentalne często przywołuję w pamięci przeżycia, jakie towarzyszyły mi podczas seansów dzieł Mistrzów. W tym roku trzy wielkie tytuły patronują 12 filmom. Są wśród nich filmy – laureaci festiwali, filmy – barwne portrety i filmy – nibylandie. – komentuje Krzysztof Gierat, dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Iluminacja
W bodaj najwybitniejszym filmie Krzysztofa Zanussiego, za który reżyser został uhonorowany Grand Prix na festiwalu w Locarno, bohater szuka prawdy o sobie i o świecie, pragnie oświecenia. Takiej iluminacji potrzebują też bohaterowie filmów prezentowanych i nagradzanych na ważnych festiwalach filmowych, takiej iluminacji potrzebowali ich twórcy, by stworzyć dzieła wybitne, niepoddające się prostym interpretacjom.
W tym cyklu znalazły się filmy o wyjątkowej malarce polskiego pochodzenia (“Apolonia, Apolonia”, reż. Lea Golb), o konkursie chopinowskim i jego utalentowanych uczestnikach (“Pianoforte”, reż. Jakub Piątek), o ponadnarodowej i wieloletniej przyjaźni dwóch kobiet (“Między rewolucjami”, reż. Vlad Petri) oraz eksperymentalny dokument inspirowany prozą Stanisława Lema (“Solaris, Mon Amour”, reż. Kuba Mikurda).
Jak w zwierciadle
„Powieść to jest zwierciadło przechadzające się po gościńcu. To odbija lazur nieba, to błoto przydrożnej kałuży” – pisał Stendhal. “Jak w zwierciadle” to tytuł nagrodzonego Oscarem filmu Ingmara Bergmana. W tym cyklu zwierciadło zostanie skierowane na bohaterów pochodzących z pięciu krajów.
Przyjrzymy się łotewskim koleżankom szkolnym z rocznika 1960 i ich obecnym, złożonym losom (“Dziewczyny rocznik 1960”, reż. Una Celma) odwiedzimy izraelski hotel, gdzie w roku 1975 doszło do ataku terrorystycznego (“Hotel Savoy”, reż. Zohar Wagner), poznamy węgierskie małżeństwo, które niespodziewanie wygrało fortunę na loterii (“Fortuna kołem się toczy”, reż. Matyas Kalman), ruszymy w tany pod wodzą najstarszej polskiej didżejki (“Vika!”, reż. Agnieszka Zwiefka) i zostaniemy wciągnięci w wir ukraińskiej wojny, podążając śladem niejednoznacznego bohatera (“Yarik rozbójnik” reż. Yurii Pupirin).
Ziemia obiecana
Dla wielu to najwybitniejszy film Andrzeja Wajdy. Nominowane do Oscara arcydzieło jest burzliwą opowieścią o trzech łódzkich przyjaciołach: Polaku, Żydzie i Niemcu, którzy postanowili stworzyć sobie własną ziemię obiecaną.
Turystom odwiedzającym Laos ten kraj wydaje się bramą do raju, chłoną jego niebywałe piękno, ale ich spojrzenie na ogół jest raczej powierzchowne (“Oglądacze”, reż. Kimi Takesue). Przybysze do polarnego regionu Norwegii wierzą, że to surowe, ale urzekające miejsce będzie ich domem pomimo różnic kulturowych i odmiennych tradycji (“Przybysze”, reż. Veronika Lišková) . Pandemia skłania dwoje Berlińczyków do ucieczki od zgiełku i zajęcia się uprawą ziemi na odległej Majorce (“Krok po kroku”, reż. Felix Starck). Utopia? Trochę tak, bo każda z tych historii niesie niepokój przed klimatycznymi zmianami.
Iluminacja:
- Apolonia, Apolonia, reż. Lea Glob, 116’, Dania, Polska, Francja 2022
- Między rewolucjami / Between Revolutions, reż. Vlad Petri, 71’, Rumunia, Chorwacja, Iran, Katar, 2023
- Pianoforte, reż. Jakub Piątek, 89’, Polska, 2023
- Solaris Mon Amour, reż. Kuba Mikurda, 47’, Polska, 2023
Jak w zwierciadle:
- Dziewczyny rocznik 1960 / Girls of 1960, reż. Una Celma, 72’, Łotwa, 2022
- Fortuna kołem się toczy / Paying a Visit to Fortuna, reż. Matyas Kalman, 73’, Węgry, Chorwacja, 2022
- Hotel Savoy / Savoy, reż. Zohar Wagner, 78’, Izrael, Niemcy, Francja, 2022
- Vika!, reż. Agnieszka Zwiefka, 74’, Polska, Niemcy, Finlandia, 2023
- Yarik rozbójnik / Yarik the Rascal, reż. Yurii Pupirin, 84’, Ukraina, 2022
Ziemia obiecana:
- Krok po kroku / Step by Step, reż. Felix Starck, 96’, Niemcy, 2022
- Oglądacze / Onlookers, reż. Kimi Takesue, 72’, USA, 2023
- Przybysze / The Visitors, reż. Veronika Lišková, 83’, Czechy, Norwegia, Słowacja, 2022
Szczegółowy program: www.krakowfilmfestival.pl
Krakowski Festiwal Filmowy jest na ekskluzywnej liście wydarzeń filmowych kwalifikujących do Oscara® w kategoriach krótkometrażowych (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowego filmu dokumentalnego, a także rekomenduje do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach.
Krakowski Festiwal Filmowy realizowany jest przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach programu “Kreatywna Europa”, Miasta Krakowa, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwa Małopolskiego. Współorganizatorem jest Stowarzyszenie Filmowców Polskich, a głównym organizatorem – Krakowska Fundacja Filmowa.
63. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w kinach w dniach od 28 maja do 4 czerwca oraz online na terenie całej Polski od 2 do 18 czerwca 2023.