Krakowski Festiwal Filmowy wraca do ubiegłorocznych, filmowych nazw cykli pozakonkursowych. W ramach Iluminacji, Ziemi obiecanej i Jak w zwierciadle będzie można zobaczyć starannie wyselekcjonowane dokumenty i filmy krótkometrażowe. Tytuły mistrzowskich produkcji Ingmara Bergmana, Andrzeja Wajdy i Krzysztofa Zanussiego były inspiracją dla kuratora sekcji Krzysztofa Gierata, a przy tym można je potraktować jako doskonały punkt wyjścia do interpretacji prezentowanych w cyklach tytułów.
Iluminacja
Pół wieku temu na festiwalu w Locarno Grand Prix otrzymał film Krzysztofa Zanussiego. Produkcja zachwyciła gremia jurorskie i selekcjonerskie na całym świecie. Śladem filmu zmierzają tytuły prezentowane w ramach cyklu Iluminacja. Każdy z nich ma za sobą imponującą ścieżkę festiwalową, a nawet kilka nagród na koncie.
Premiera na Sundance otworzyła “Arcydzieło” (reż. Álex Lora) na świat. Ta niepozorna krótkometrażowa fabuła o bogatym małżeństwie i parze złomiarzy staje się przyczynkiem do niebanalnej opowieści o różnicach klasowych i uprzedzeniach. O konfrontacji, tym razem ze wspomnieniami, jest animacja “Via Dolorosa”. Reżyserka Rachel Gutgarts w swoim krótkim filmie powraca na ulice tętniącej życiem Jerozolimy, po których włóczyła się będąc nastolatką. Naście lat ma bohater pokazywanego na Berlinale krótkometrażowego filmu Gleba Osatinskiego. W “Urazie” 17-letni Yasha buntuje się przeciwko sowieckiej władzy. O polityce, ale w nieco bardziej kąśliwym wydaniu jest dokument “Uśmiech Gruzji” (reż. Luka Beradze). Nowe zęby w zamian za głos w wyborach? Na taki pomysł w 2012 roku wpadła jedna z partii rządzących, która tym sposobem chciała kupić wyborców z najbiedniejszych rejonów kraju.
Do biedniejszych zakątków swojego kraju zagląda reżyser kilkukrotnie nagrodzonego dokumentu “Zbieracze butelek”. Nemanja Vojinović zapuszcza się na obrzeża Belgradu, do jednego z największych wysypisk śmieci w Europie. W podobnym miejscu mieszkają mali bohaterowie animacji “Bez końca” (reż. Nina Gantz). Ich opiekun, a zarazem twórca programu dla dzieci, nie żyje, a dom, w którym wszyscy mieszkają popada w ruinę. Wspomnienia czasów świetności programu mieszają się tutaj z rozkładem, głodem i niepokojem o przyszłość. O swój los drżą też bohaterowie dwóch nagradzanych krótkometrażowych filmów animowanych opowiadających o emigracji. W “Purdze” (reż. Gintarė Valevičiūtė Brazauskienė, Antanas Skučas) jest rok 1942, a ludzie deportowani przez Sowietów muszą zmierzyć się z siłami majestatycznej, ale nieprzejednanej natury. Oparta na wspomnieniach, tych, którzy przeżyli, animacja zabiera widzów na kraniec świata, by pokazać ludzi na krawędzi swoich możliwości. W “Łapie nieszczęścia” nie ma konkretnego miejsca i czasu, to uniwersalna opowieść o wojnie, która nie pozostawia dużego wyboru – można zostać i stawiać opór lub uciekać. Bohater animacji Georgesa Salameha postanawia wyemigrować. O doświadczeniach w nowej ojczyźnie opowiada ostatni dokument Mateja Bobrika. W “Odległościach” sportretowana została nepalska rodzina mieszkająca w Polsce. Poprawiające się warunki życia niekoniecznie pozytywnie wpływają na relacje domowe.
“Koń, jaki jest, każdy widzi”. Nic bardziej mylnego, o czym przekonuje mistrz animacji Witold Giersz. W swoim nowym filmie “Portret konia” nagradzany twórca zabiera widzów w wielowiekową podróż śladem wyobrażeń konia. O zupełnie innym sposobie portretowania opowiada krótki dokument Coriny Schwingruber Ilić. Autorka nagrodzonego w Locarno “Być tam” odwiedza uwielbiane przez turystów punkty, w których od rana do wieczora ustawiają się kolejki złaknionych pamiątkowego zdjęcia podróżników.
Jak w zwierciadle
W swojej trylogii pionowej Ingmar Bergman zmaga się z problemem “milczącego Boga”, kryzysu wiary, ale i próbuje przyjrzeć się bliżej skomplikowanym relacjom międzyludzkim. To opowieści o dużej niepewności, co do sensu życia, ale i istnienia Boga.
O tej niepewności jutra doskonale wiedzą bohaterowie i bohaterki dokumentu “Ouvidor” (reż. Matias Borgström). Tytułowy Ouvidor to największy artystyczny squat w Ameryce Łacińskiej. Miejsce tętniące życiem, kolorowe, twórcze, zamieszkiwane przez 120 twórców z różnych krajów, zmaga się z ciągłą groźbą eksmisji ze strony brazylijskiego rządu.
Z kolei o wierze i kryzysach z nią związanych jest dokument Mary Posatko. “W sezonie zimowym” jest bardzo osobistą, składającą się z licznych prywatnych archiwaliów opowieścią o zakazanej miłości rodziców autorki. Oddani religii Tom i Sheila w młodości składają śluby czystości, by oddać się życiu duchowemu. Ona jako zakonnica, a on jako ksiądz.
Ziemia obiecana
Monumentalna powieść została mistrzowsko zaadaptowana przez Andrzeja Wajdę. To rzecz o marzeniach, przyjaźni i pracy, która dla jednych jest spełnieniem i drogą do upragnionego awansu w hierarchii społecznej, a dla drugich wiąże się z wyzyskiem i degradacją.
Zjawisku pracy bacznie przygląda się dziennikarka Apolena Rychlíková. Kobieta decyduje się zrealizować dokument wcieleniowy opowiadający o “taniej sile roboczej” w Europie Zachodniej. Praca na farmie szparagów, opieka nad osobami starszymi czy sprzątanie hoteli to standardowe miejsca pracy osób pochodzących z drugiej, “gorszej” części kontynentu. W “Granicach Europy” otrzymujemy porażający portret nierówności i wyzysku ludzi ze Wschodu, pracujących na komfort swoich sąsiadów.
Ogromną pracę wykonała Aniqa Bano. Bohaterka dokumentu “Latające ręce” (reż. Marta Gómez, Paula Iglesias) urodziła głuchą córeczkę. Kobieta wcześniej nie zdawała sobie sprawy, że w jej rodzinnym Balistanie osoby z taką niepełnosprawnością są odrzucane przez społeczeństwo, a nawet swoich bliskich. Aniqa postanowiła działać, wybudowała szkołę dla osób niesłyszących, zaczęła je edukować i kształcić do samodzielnego życia. To wzruszająco piękna opowieść o sile zaangażowania i tworzeniu wspólnot przełamujących stereotypy.
W niezwykle przyjaznej i otwartej społeczności mieszka niepełnosprawny intelektualnie 30-letni Ola, bohater dokumentu Ragnhild Nøst Bergem. Mała norweska wioska skupia zróżnicowaną, empatyczną grupę ludzi. Starają się oni żyć w wolniejszym tempie, w harmonii z naturą, otaczając się szacunkiem i darząc wsparciem. Ola doskonale odnajduje się w tej patchworkowej rodzinie, dopóki nie dojdzie do rozłąki z bliską mu osobą. Film “Być jak Ola” udowadnia, że życie w egalitarnym społeczeństwie jest możliwe, a podstawą jest wzajemna akceptacja.
Iluminacja:
- Arcydzieło / The Masterpiece, reż. Álex Lora, Hiszpania, 20’, 2024
- Bez końca / Wander to Wonder, reż. Nina Gantz, Królestwo Niderlandów, Francja, Belgia, 14’, 2023
- Być tam / Been There, reż. Corina Schwingruber Ilić, Szwajcaria, 10’, 2023
- Łapa nieszczęścia / Claw Machine, reż. Georges Salameh, Grecja, 14’, 2023
- Odległości / Distances, reż. Matej Bobrik, Polska, 84’, 2023
- Portret konia / Horse Portrait, reż. Witold Giersz, Polska, 6’, 2023
- Purga, reż. Gintarė Valevičiūtė Brazauskienė, Antanas Skučas, Litwa, 13’, 2023
- Uraza / Resentment, reż. Gleb Osatinski, Litwa, 30’, 2023
- Uśmiech Gruzji / Smiling Georgia, reż. Luka Beradze, Gruzja, Niemcy, 62’, 2023
- Via Dolorosa, reż. Rachel Gutgarts, Francja, 11’, 2023
- Zbieracze butelek / Bottlemen, reż. Nemanja Vojinović, Serbia, Słowenia, 83’, 2023
Jak w zwierciadle:
- Ouvidor, reż. Matias Borgström, Brazylia, 74’, 2023
- W sezonie zimowym / In a Wintry Season, reż. Mary Posatko, USA, 94’, 2024
Ziemia obiecana:
- Być jak Ola / Being Ola reż. Ragnhild Nøst Bergem, Norwegia. 72’, 2023
- Granice Europy / Limits of Europe, reż. Apolena Rychlíková, Czechy, Francja, 98’, 2024
- Latające ręce / Flying Hands, reż. Marta Gómez, Paula Iglesias, Hiszpania, 78’, 2023
Karnety i bilety na 64. Krakowski Festiwal Filmowy już w sprzedaży!
Harmonogram projekcji i wydarzeń towarzyszących jest dostępny na stronie.
Krakowski Festiwal Filmowy jest na ekskluzywnej liście wydarzeń filmowych kwalifikujących do Oscara® w kategoriach krótkometrażowych (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowego filmu dokumentalnego, a także rekomenduje do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach.
Festiwal realizowany jest ze środków: Gminy Miejskiej Kraków, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Programu Kreatywna Europa Komisji Europejskiej, Województwa Małopolskiego, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Współorganizatorem jest Stowarzyszenie Filmowców Polskich.
64. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w kinach od 26 maja do 2 czerwca 2024 roku oraz online na KFF VOD od 31 maja do 16 czerwca 2024 roku.