Fenomenalne dokumenty i niezwykle oryginalne krótkometrażowe animacje i fabuły. O Złote Lajkoniki ubiegać się będzie aż 41 polskich tytułów, zrealizowanych zarówno przez debiutantów, jak i tych, których nazwiska doskonale znamy. Każdy z filmów będzie można zobaczyć już na przełomie maja i czerwca na 65. Krakowskim Festiwalu Filmowym.
Wśród zaproszonych twórców dominuje młodzież, a 50 procent stanowią kobiety. Ale nie jest to efekt chłodnej kalkulacji. Wybraliśmy filmy naszym zdaniem najlepsze, choć wybory bywały bardzo trudne Cieszy nas różnorodność tematyczna i stylistyczna, obecność najważniejszych szkół, a nawet kina całkowicie niezależnego. – komentuje Krzysztof Gierat, dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Aż dziesięć polskich produkcji zostało zaproszonych do dwóch międzynarodowych konkursów. O Złoty Róg i skróconą ścieżkę oscarową ubiegać się będą Tomasz Wolski, Weronika Mliczewska i dwójka debiutantów, Michał Pietrak i Natalia Koniarz. Wielokrotnie nagradzany w Krakowie i na licznych międzynarodowych festiwalach Tomasz Wolski powraca z kolejną opowieścią stworzoną z materiałów archiwalnych. Jego “Wielki szef” to przejmująca opowieść o byłym szpiegu, który nie może opuścić wrogiej mu ojczyzny i połączyć z bliskimi żyjącymi na emigracji. Wyróżnione na festiwalu w Salonikach “Dziecko z pyłu” opowiada o podobnej potrzebie, jaką jest spotkanie z członkiem rodziny. Film Weroniki Mliczewskiej to poruszająca opowieść o Sangu, który po pięćdziesięciu latach otrzymuje szansę na spotkanie ze swoim amerykańskim ojcem. Na przeszkodzie stoją bariery językowe i kulturowe, a przede wszystkim pamięć o wojnie w Wietnamie.
Na 65. Krakowskim Festiwalu Filmowym premierę światową będą miały dwa debiutanckie pełnometrażowe dokumenty. Film Natalii Koniarz zabiera widzów do podziemnego piekła boliwijskiej kopalni. “Silver” to wstrząsający portret biedy i wyzysku, dotykającego wszystkich mieszkańców Potosí. Z kolei “Dokąd umierają malarze” w reżyserii Michała Pietraka to impresyjny, wyrafinowany wizualnie portret outsidera, dla którego najtrudniejszym życiowym doświadczeniem stała się konfrontacja z terminalną chorobą ukochanej żony.
Na Złote Smoki i skróconą ścieżkę oscarową szansę ma aż sześć krótkometrażowych produkcji. Pokazywany w konkursie na IDFA “Bloodline” Wojciecha Węglarza opowiada o zagubionym żubrze, któremu mur na granicy polsko-białoruskiej uniemożliwia powrót do stada. W “Żeby tylko nas nie znaleźli” Maja Górczak za pomocą archiwalnych nagrań opowiada o innym murze, tym, który otaczał warszawskie getto i wpływał na życie pewnej aktorki.
Poza Złotym Lajkonikiem, szansę na dwa Złote Smoki ma Daria Kopiec, która w tym roku zrealizowała aż dwie krótkometrażowe produkcje. Pierwsza z nich to prowokacyjna fabuła “To wszystko przez nią”. Bohaterką filmu jest zaborcza matka, która nie otrząsnęła się po śmierci męża i usilnie próbuje nawiązać więź z nastoletnim synem. O tytuł najlepszej krótkiej fabuły ubiega się też przejmujący “Spójrz na dom swój” Artema Rachkelyuka. To historia ukraińskiego nastolatka mieszkającego z siostrą w Polsce. Chłopak dowiaduje się, że jego ojciec został powołany do wojska.
“Basen albo śmierć złotej rybki” to drugi z filmów Darii Kopiec. Produkcja jest niezwykle plastyczną animacją, w której nie brak baśniowych elementów. Druga z polskich animacji zaproszonych do międzynarodowego konkursu filmów krótkometrażowych opowiada o świecie zbyt wielu możliwości. Bohater dynamicznych “Rozdarć” Pauliny Ziółkowskiej jest przytłoczony nadmiarem opcji, przez co ma problem z podjęciem decyzji.
Podróże na Bliski Wschód
Nie tylko Natalia Koniarz i Weronika Mliczewska zabiorą festiwalową publiczność w podróż do różnych zakątków świata. W “A Song of Humble Beauty” Anna Konik prowadzi nas po ulicach Karachi i okolicznych wioskach, gdzie od lat rzemieślnicy kultywują tradycyjne techniki wyrabiania niezwykłych przedmiotów, a muzycy wyśpiewują swoje mantry. Do tureckiego “Miasta, które wyjechało” zabiera nas dwójka reżyserów, Natalia Pietsch i Grzegorz Piekarski. Odwiedzają oni historyczne Hasankeyf tuż przed tym, jak tysiącletnia historia miasta zniknie pod wodą, by mogła powstać tama. O przymusie emigracji jest też krótka fabuła “Motherland” w reżyserii Gora Arushanyan. To historia wojny w Górskim Karabachu, o mężczyźnie mieszkającym z niepełnosprawną matką, który musi podjąć niezwykle trudną decyzję. W podróży jest bohater filmu “Quaher” Nady Khalify. Palestyńczyk wraca do ojczyzny z kanadyjskiej emigracji, by zgodnie z tradycją przywitać na świecie nowonarodzone dziecko swojej siostry.
Podróż do dzieciństwa
Agnieszka Popińska zaprasza na jasełka. W animowanym dokumencie podsłuchujemy przygotowania przedszkolaków do tytułowego “Przedstawienia”. Dzięki swojej formie publiczność może swobodnie obserwować wszystkie wzloty i upadki procesu powstawania sztuki, ale również poznać odpowiedzi na podstawowe pytania nurtujące sześcioletnie dzieci. O nieco starszych bohaterkach opowiada dokument “Mój konik” Michała Grzegorza Cysewskiego. Magda uwielbia jazdę konną, niestety nie może kontynuować swojej pasji. W sukurs przychodzi coraz popularniejszy w Polsce hobby horsing. Dziewczynka bierze udział w zawodach, na których dopadają ją wątpliwości.
Piąte urodziny Ingi wypadają w dniu pełnoskalowej inwazji na Ukrainę. Krzysztof Kopczyński w dokumencie “Inga” z wielką uważnością portretuje dziewczynkę, która wraz z niewidomymi rodzicami oraz czworonożnymi przyjaciółmi od jakiegoś czasu mieszka w Polsce. Choć rodzina wydaje się dobrze odnajdywać w nowym kraju, aktywnie uczestnicząc w wydarzeniach organizowanych przez ukraińską społeczność, to wciąż tli się w nich tęsknota za ojczyzną.
Podróże do przeszłości i… przyszłości
To jest niezwykle bolesny film. Rafał Łysak w “Dwóch papierosach” wraca w rodzinne strony, by skonfrontować się z dawną tragedią. Nie podróżuje jednak sam, towarzyszy mu pewien niepokorny chłopak. Weronika Szyma w krótkiej animacji “Drogi Leo Sokolosky” sięga po korespondencję zmarłego pradziadka. Mężczyzna w trakcie wojny był zesłany na roboty przymusowe, gdzie poznał tytułowego Leo. Bohaterka podąża śladami przodka i odwiedza niemieckie miasteczko, w którym przyjaciele się poznali i przeżyli wojnę. Do czasów II wojny światowej przenosi nas też “Rekonstrukcja” Marcina Straucholda. Zdominowana przez męskie narracje historia odtwarzana w rekonstrukcjach zaczyna nużyć bohaterkę filmu. Dziewczyna postanawia poszukać dla siebie miejsca w nowych opowieściach. “We krwi” Macieja Tyburskiego zaczyna się od usunięcia tablicy honorującej pewną historyczną postać, a kończy na pięknej polsko-francuskiej przyjaźni dwóch młodych mężczyzn. Z jednej strony krótka animacja “Halo centrala” Zuzanny Heller zdaje się być esencjonalnym zapisem absurdalnej PRL-owskiej rzeczywistości, a z drugiej, kto z nas współcześnie nie zmagał się z urzędniczym chaosem?
Damian Kosowski w swoim pokazywanym na Sundance krótkometrażowym filmie zastanawia się nad tym, jak będzie wyglądała rzeczywistość powojennej Ukrainy. Bohaterką filmu “Ludzie i rzeczy” jest matka, która przybywa z córką i nowym partnerem zidentyfikować szczątki męża, ukraińskiego żołnierza. Czy to co zobaczyła na pewno należało do ojca jej dziecka?
Zostaję w domu
Czym właściwie jest dom? Reżyserki filmu “Dom/Home” Aleksandra i Julia Powalacz w swoim medytacyjnym dokumencie zabierają nas na wycieczkę w góry. Dla sławnych polarników oraz narciarzy-alpinistów wspinaczki czy wędrówki po szlakach dają poczucie osadzenia, które inni znajdują we własnym domu czy mieszkaniu. Dwie animatorki – Kinga Kociarz i Alicja Liss zamykają nas w czterech ścianach. W filmie pierwszej z nich,“Pokój temu domowi, tytułowy dom jest przeżarty chorobą, a jego mieszkańcy wydają się być uwięzieni w powtarzającym się cyklu traum. W “Zimnym domu” zamknięta jest matka i córka. Kobiety łączy trudna relacja, cisza i skrywane przez nie emocje uniemożliwiają porozumienie. Para z krótkiej fabuły Jakuba Prysaka też ma problemy komunikacyjne. W “Bez reszty” związek dwójki bohaterów zostaje wystawiony na próbę. Dziewczyna poważnie choruje, a jej ukochany nie potrafi sobie z tym poradzić, na domiar złego niespodziewanie z ich dużego domu zaczynają znikać przedmioty. Duet z nowego dokumentu Wojciecha Staronia jest doskonale zgrany. Bogdan Dziworski i jego ulubiona montażystka Agnieszka Bojanowska przyjaźnią się i pracują ze sobą od lat. W “Pasji według Agnieszki” mamy szansę nie tylko pobyć z nimi w domu bohaterki, ale przede wszystkim podejrzeć jej warsztat po raz ostatni.
Ile macie lamp w domu? Bohater krótkometrażowego dokumentu Mikołaja Janika ma ich całkiem sporo, a kolekcja cały czas się rozrasta. W “Świetle nieśmiertelności” poznajemy człowieka świadomego swojego nietypowego uzależnienia. Paweł z dokumentu Tadeusza Chudego mógłby kolekcjonować medale i puchary. Zresztą chłopak ma ich całkiem sporo, jest świetnym, nagradzanym bokserem. Tyle tylko, że nie ma swojego miejsca. Jego przyrodnia siostra otrzymała w spadku mieszkanie po babci i proponuje bratu wspólne życie poza murami domu dziecka, w którym przebywali od kilka lat. Czy Paweł wybierze życie “Na własnych zasadach” czy jednak zostanie w ośrodku? Z ogromną empatią o pokoleniu Z opowiada też dokument Agnieszki Kalińskiej. W “Kolorowym filmie o młodych ludziach” nastolatkowie i nastolatki zapraszają do swoich domów, by opowiedzieć o trudnościach z jakimi się borykają. Od problemów, a nawet używek nie uciekają bohaterowie pokazywanej w Annecy animacji “Na krzywe łby” Jakuba Krzyszpina. Młody, mieszkaniec blokowiska nad którym unosi się kopalniany dym, goli głowę i zakłada dres, by skonfrontować się z cieniem starszego brata.
Wyjście na zewnątrz
Aga i Bartek wreszcie mają wolny wieczór. Wychodzą na spotkanie z przyjaciółmi, którzy na kolacji informują ich o swoim rozstaniu. Dla pary z “Po prostu” Olgi Kałagate wiadomość okazuje się być dużym wstrząsem, będącym asumptem do rozważań nad własnym długoletnim związkiem. Depresja ojca reżyserki “Zatańcz ze mną, tato” wpływa na wszystkich wokół, a przede wszystkim na córkę, która próbuje nakłonić go do głębszej rozmowy, a może nawet wspólnego wyjścia z domu. Małgorzata Goździk opowiada pozornie prostą historię, która być może dotyczy bardzo wielu polskich rodzin. Dla wybitnego aktora Krzysztofa Globisza wyjście na zewnątrz po przebytym udarze oznacza gotowość do powrotu na scenę. Choć cierpi na afazję, powraca do nauczania w szkole teatralnej, a także do pracy na scenie. To właśnie podczas prób do jednego ze spektakli towarzyszy mu reżyser Michał Hytroś. Owocem ich współpracy jest wyjątkowy dokument “Pieśń wieloryba”.
W konkursie polskim znalazły się również dwie krótkie animacje o próbach indywidualizacji, wyjściu poza schemat. W “Zgrai” Janiny Księskiej tłum ludzi bezwiednie podąża do samotnej wieży na pustkowiu, by wpaść w trans i tańczyć w rytm upiornego rytuału kierowanego przez istotę czającą się na jej szczycie. Pośród tego hipnotycznego chaosu błąka się jedna osoba – obojętna, wyobcowana, jakby odporna na zbiorowe uniesienie. W nowej animacji “Rajskie ptaki” Tomasza Duckiego kluczową rolę odgrywają… ptasie odchody. Stado ptaków buduje z nich przestrzeń dla siebie, z czasem ten brejowaty krajobraz zaczyna im się nudzić. Do harmonijnego świata przenika tajemniczy obiekt.
Charakterna Miecia, znana jako Królowa Łeby, po 40 latach pracy w ukochanej wędzarni musi w końcu zwolnić tempo i oddać stery innym – co okazuje się trudniejsze niż mogłaby przypuszczać. Otwierający festiwal „Bałtyk” Igi Lis to opowieść o silnej kobiecie i ikonicznym miejscu, będącym symbolem mijającej epoki małych, lokalnych biznesów. Właśnie takie małe, rodzinne przedsiębiorstwo prowadzi ojciec i syn w krótkiej fabule “Nibylandex” Agaty Kapuścińskiej. Ponad trzydziestoletni Piotr żyje odcięty od świata, jego nadopiekuńczy ojciec, wyznawca teorii spiskowych nie pozwala mu wychodzić na zewnątrz, ani kontaktować się z ludźmi, nawet klientami ich pralni. Chłopak jednak bardzo chciałby poznać swoją matkę, w tym celu postanawia zaryzykować i wydostać się spod kurateli ojca. Czy wyjście na zewnątrz faktycznie grozi mu śmiercią?
O swoje życie walczą ludzie w lesie na granicy polsko-białoruskiej. Bohaterka “Strachu” Roberta Zawadzkiego jest mamą strażnika, unika tematu emigrantów, skupia się na codzienności. Wszystko zmienia się kiedy na jej drodze stanie człowiek potrzebujący pomocy dla swojej ciężarnej żony. Kobieta będzie musiała przewartościować swoje podejście do uchodźców i pracy syna. W drugim z konkursowych filmów Rafał Łysak zaprasza ludzi na casting do swojego nowego dokumentu. “Casting” to mozaikowy portret osób, które poczuły, że chcą się podzielić swoją historią w filmie. Niespodziewanie część życiorysów zaczyna się do siebie upodabniać.
Średnio- i pełnometrażowe filmy dokumentalne:
- Bałtyk / The Queen and the Smokehouse, reż. Iga Lis, Polska, 65’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Dokąd umierają malarze / Do Painters Die Elsewhere, reż. Michał Pietrak, Polska, 70’, 2024 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Dwa papierosy / Two cigarettes, reż. Rafał Łysak, Polska, 55’, 2024 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Dziecko z pyłu / Child of Dust, reż. Weronika Mliczewska, Polska, 90’, 2025
- Miasto, które wyjechało / The Town That Drove Away, reż. Natalia Pietsch, Grzegorz Piekarski, Polska, 70’, 2025
- Na własnych zasadach / On My Own Terms, reż. Tadeusz Chudy, Polska, 67’, 2025
- Pasja według Agnieszki / The Passion of Agnieszka, reż. Wojciech Staroń, Polska, 50’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- A Song of Humble Beauty, reż. Anna Konik, Polska, 56’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Pieśń wieloryba / The Whale Song, reż. Michał Hytroś, Polska, 64’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Silver, reż. Natalia Koniarz, Polska, 79’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Wielki szef / The Big Chief, reż. Tomasz Wolski, Polska, Francja, Holandia, 88’, 2025
Filmy krótkometrażowe:
Animacje:
- Basen albo śmierć złotej rybki / The Pool or Death of Goldfish, reż. Daria Kopiec, Polska, 14’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Drogi Leo Sokolosky / Dear Leo Sokolosky, reż. Weronika Szyma, Polska, 8’, 2024
- Halo, centrala / Hello, Headquarters, reż. Zuzanna Heller, Polska, 5’, 2025
- Na krzywe łby / The Crooked Head, reż. Jakub Krzyszpin, Polska, 8’ 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Pokój temu domowi / Peace to This House, reż. Kinga Kociarz, Polska, 6’, 2024 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Przedstawienie / The Show, reż. Agnieszka Popińska, Polska, 12’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Rajskie ptaki / Birds of Paradise, reż. Tomasz Ducki, Polska, 8’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Rozdarcia / Tears, reż. Paulina Ziółkowska, Niemcy, Polska, 9’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Zgraja / Horde, reż. Janina Księska, Polska, 7’, 2024 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Zimny dom / Cold Home, reż. Alicja Liss, Polska, 8’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
Dokumenty:
- Bloodline, reż. Wojciech Węglarz, Polska, 12’, 2024
- Casting, reż. Rafał Łysak, Polska, 26’, 2024
- Dom / Home, reż. Aleksandra Powalacz, Julia Powalacz, Polska, Holandia, 15’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Inga, reż. Krzysztof Kopczyński, Polska, 28’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Kolorowy film o młodych ludziach / All the Colors of Youth, reż. Agnieszka Kalińska, Polska, 18’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Mój konik / JUMP!, reż. Michał Grzegorz Cysewski, Polska, 15’, 2024 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Światło nieśmiertelności / The Light of Immortality, reż. Mikołaj Janik, Polska, 24’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- We krwi / In the Veins, reż. Maciej Tyburski, Polska, 29’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Zatańcz ze mną, tato / Dance with Me, Dad, reż. Małgorzata Goździk, Polska, 28’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Żeby tylko nas nie znaleźli / As Long As They Don’t Find Us, reż. Maja Górczak, Polska, 13’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
Fabuły:
- Bez reszty / Nothing Else, reż. Jakub Prysak, Polska, 29’, 2025
- Ludzie i rzeczy / People&Things, reż. Damian Kosowski, Polska, 20’, 2024
- Motherland, reż. Gor Arushanyan, Polska, 21’, 2025
- Nibylandex / Neverlandex, reż. Agata Kapuścińska, Polska, 23’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Po prostu / Just, reż. Olga Kałagate, Polska, 17’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- Rekonstrukcja / Reenactment, reż. Marcin Strauchold, Polska, 24’, 2025
- Spójrz na dom swój / Look Homeward, reż. Artem Rachkelyuk, Polska, 20’, 2025
- Strach / Fear, reż. Robert Zawadzki, Polska, 19’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
- To wszystko przez nią / It’s All Because of Her, reż. Daria Kopiec, Polska, 30’, 2025
- Qaher, reż. Nada Khalifa, Polska, Egipt, Palestyna, 21’, 2025 – PREMIERA ŚWIATOWA
Insiderskie karnety na 65. Krakowski Festiwal Filmowy już w sprzedaży!
Krakowski Festiwal Filmowy jest na ekskluzywnej liście wydarzeń filmowych kwalifikujących do Oscara® w kategoriach krótkometrażowych (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowego filmu dokumentalnego, do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach, a także kwalifikuje do nagród BAFTA.
Krakowski Festiwal Filmowy organizowany jest przy wsparciu finansowym Miasta Kraków, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Programu Kreatywna Europa MEDIA oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Współorganizatorem jest Stowarzyszenie Filmowców Polskich.
Współorganizatorem KFF w Barbakanie jest Narodowe Centrum Kultury w ramach programu kulturalnego polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej 2025.
65. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w kinach od 25 maja do 1 czerwca 2025 roku oraz od 30 maja do 15 czerwca online na KFF VOD.