On chodziłby na jej koncerty, a ona pewnie zostałaby jedną z jego muz. Mocne, bezkompromisowe artystyczne osobowości, które swoje miejsce do życia, kochania i tworzenia znalazły w berlińskim undergroundzie. Legendarna, kontrowersyjna wokalistka Peaches i prowokujący portrecista zakamarków niemieckiej stolicy Jürgen Baldiga bohaterami dwóch filmów, prezentowanych na trwającym właśnie festiwalu w Berlinie, które na przełomie maja i czerwca pojawią się w dwóch konkursach Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Przed nami dwa świetne niemieckie dokumenty o tematyce queerowej, przybliżające niekonwencjonalnych artystów, mocno związanych – z Berlinem. W konkursie DocFilmMusic pokażemy „Tako rzecze Peaches” dynamiczny portret kanadyjskiej wokalistki i performerki, ikony feminizmu i LGBT+, nakręcony podczas jej rocznicowej trasy „Teaches of Peaches”. Z kolei w filmie „Baldiga – wyzwolone serce” Markus Stein opowiada o młodym fotografiku i poecie, kronikarzu gejowskiej subkultury w epoce AIDS, z wykorzystaniem jego bogatej twórczości. – komentuje Anita Piotrowska, krytyczka filmowa, kuratorka sekcji dokumentalnej Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Odważne, skandalizujące postaci nie mogły doczekać się ugrzecznionych portretów. Zarówno zaproszony do międzynarodowego konkursu DocFilmMusic “Tako rzecze Peaches” (reż. Philipp Fussenegger, Judy Landkammer) oraz kolejny tytuł w międzynarodowym konkursie dokumentalnym “Baldiga – wyzwolone serce” (reż. Markus Stein) to mocne, prowokujące propozycje, skierowane raczej do pełnoletniej publiczności. Oba tytuły można znaleźć w prestiżowej sekcji Panorama Dokumente na tegorocznym Berlinale.
Penisy
Koniec lat 70. do Berlina przeprowadza się pochodzący z przemysłowego Essen 19-letni Jürgen Baldiga. Młody gej, żeby utrzymać się w stolicy, ima się różnych dorywczych prac, w tym prostytucji, z której czerpie najwięcej przyjemności. Bardzo szybko poznaje w ten sposób artystyczno-queerowe środowisko, w którym, dzięki swojej wrażliwości, doskonale odnajduje się nie tylko jako muza i kochanek, ale i początkujący poeta. Duch wolności i obyczajowej swobody dość szybko zostaje zmącony przez widmo śmiertelnej choroby. Bohater “Baldiga – wyzwolone serce” podobnie jak wielu jego przyjaciół, znajomych i kochanków zostaje nosicielem wirusa HIV. Odchodzenie bliskich, widmo własnej śmierci i codzienne zmagania z chorobą stają się dla niego asumptem do poszerzenia twórczej aktywności. Baldiga zostaje kronikarzem zaułków Berlina Zachodniego. Już nie tylko pisze awangardową poezję i prowadzi dzienniki, ale przede wszystkim fotografuje. Jest wyzwolonym człowiekiem ulicy, który chętnie zapuszcza się w miejsca, do których rzadko zaglądają dobrze sytuowani mieszkańcy stolicy. Nie ma dla niego tabu. Śmiało portretuje przedstawicieli mniejszości, queerowych przyjaciół i gwiazdy dragu, które pieszczotliwie nazywa królowymi. Aparat towarzyszy mu też w podróży za Ocean, w którą zabiera ukochanego partnera Ulfa.
Reżyser dokumentu zdecydował się na nieocenzurowaną wersję materiałów. Artystyczne, ale też dość wulgarne fotografie ukazujące rozliczne męskie członki czy dosadne zdjęcia chorujących ciał, uzupełnione są subtelnymi inscenizacjami, których nie powstydziłby się Derek Jarman. Ważnym elementem filmu jest narracja z offu, to w dużej mierze teksty pochodzące z dzienników Baldigi. Choć Markus Stein koncentruje się na transgresyjnej twórczości i seksualnym nienasyceniu bohatera, to nie brakuje w tej historii tęsknoty i czułości, zwłaszcza w wypowiedziach jego bliskich.
Waginy
Muzyczny dokument duetu Philipp Fussenegger i Judy Landkammer mógłby nosić przewrotny podtytuł: Od młodej, zaangażowanej przedszkolanki z gitarą do dojrzałej, wyzwolonej ikony społeczności LGBTQIA+ z mikrofonem.
Od wydania kultowej płyty “The Teaches of Peaches” mija ponad 20 lat. Pochodząca z Kanady wokalistka decyduje się udać na rocznicową trasę koncertową. Towarzyszy jej w tym zespół, kochający partner i twórcy dokumentu. Jednak, tak jak koncerty Peaches nie są zwyczajnymi występami, tak i film “Tako rzecze Peaches” nie jest jedynie zapisem przygotowań do wydarzenia, to bardziej emancypująca podróż przez lata twórczej i aktywistycznej drogi kontrowersyjnej bohaterki. Z wypowiedzi Peaches, jej bliskich (jedną z jej współlokatorek była wokalistka Feist) i byłych oraz obecnych współpracowników wyłania się niezwykle ciekawy portret zaangażowanej artystki i scenicznej skandalistki. A dzięki licznym archiwalnym nagraniom otrzymujemy unikatowy dokument pewnej epoki w muzyce niezależnej.
Artystka niemalże od początku szokowała, wymykając się prostym kwalifikacjom gatunkowym, ale i płciowym. Mało kto wie, że ta zadziorna i wyzwolona seksualnie performerka, zaczynała jako przedszkolanka. Pobrzękiwanie na gitarze grupie maluszków bardzo szybko przestało jej wystarczać. Ze znajomymi założyła zespół o wymownej nazwie “The Shit” i zaczęła szukać dla siebie miejsca w branży i świecie (stąd m.in. emigracja do Berlina). Odziana w skąpe kostiumy, śmiało prezentowała swoje intymne owłosienie dwuznacznie wijąc się w offowych teledyskach. Odbiegająca wizerunkiem i urodą od popularnych wówczas wokalistek, bardzo szybko stała się feministyczną gwiazdą.
Tytułowa trasa koncertowa konfrontuje wizerunek młodej prowokatorki z dojrzałą kobietą, która przekracza kolejne tabu, pokazując się po 50tce na scenie z nagim biustem i w samych majtkach czy z przypominającym waginę nakryciem głowy. A robi to wszystko na oczach zagorzałej publiczności, skandującej za wokalistką jej mocne teksty i w towarzystwie znacznie młodszych osób z tęczowego zespołu, udowadniając tym samym, że tytuł queerowej ikony wciąż należy do niej.
Karnety na 64. Krakowski Festiwal Filmowy już w sprzedaży!
Krakowski Festiwal Filmowy jest na ekskluzywnej liście wydarzeń filmowych kwalifikujących do Oscara® w kategoriach krótkometrażowych (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowego filmu dokumentalnego, a także rekomenduje do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach.
64. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się od 26 maja do 2 czerwca 2024 w kinach oraz na KFF VOD od 31 maja do 16 czerwca 2024.